Kiêng gì khi bị nứt kẽ hậu môn? 6 điều cần tránh để vết rách ngày càng “lớn”
Kiêng gì khi bị nứt kẽ hậu môn là câu hỏi khiến nhiều người khổ sở vì càng đi vệ sinh càng đau rát, chảy máu, thậm chí khiến vết thương lâu lành. Nếu không biết cách kiêng đúng – từ ăn uống, vệ sinh cho đến thói quen đại tiện hằng ngày – tình trạng có thể nặng thêm, dễ dẫn đến biến chứng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ những điều cần tránh và cách chăm sóc đúng cách để sớm thoát khỏi nỗi ám ảnh thường trực đó.
Nứt kẽ hậu môn là gì? Vì sao đi vệ sinh lại đau đến thế?
Kiêng gì khi bị nứt kẽ hậu môn là điều mà nhiều người chỉ thực sự quan tâm khi trải qua cảm giác đau buốt mỗi lần đi vệ sinh. Để biết tại sao các vết nứt trở thành nỗi ám ảnh, trước hết cần hiểu về bản chất của bệnh.
Nứt kẽ hậu môn được định nghĩa là tình trạng xuất hiện vết rách nhỏ ở niêm mạc ống hậu môn, thường xảy ra khi phân quá cứng, táo bón kéo dài hoặc do rặn mạnh khi đại tiện. Một số người bị do tiêu chảy mãn tính, phụ nữ sau sinh hoặc người ngồi quá lâu cũng có thể gặp phải.
Vậy vì sao vết rách này lại gây đau rát dữ dội?
- Phân cứng đi qua khiến vết rách toạc thêm, gây đau như bị dao cứa.
- Vi khuẩn trong phân dễ xâm nhập vào vết thương, làm sưng tấy và nhiễm trùng.
- Rặn mạnh hoặc căng thẳng khi đại tiện làm cơ vòng hậu môn co thắt, khiến vết rách không thể lành.
Nứt kẽ hậu môn nếu không được xử lý sớm sẽ dễ chuyển sang giai đoạn mãn tính trong thời gian ngắn, khó điều trị và tái phát. Vì vậy, việc kiêng cữ đúng cách đóng vai trò rất quan trọng giúp người bệnh phục hồi.
Kiêng gì khi bị nứt kẽ hậu môn để vết rách không lan rộng?
Kiêng gì khi bị nứt kẽ hậu môn không chỉ đơn giản là kiêng ăn uống, đồ cay nóng. Trên thực tế, có nhiều thói quen tưởng vô hại lại âm thầm khiến vết nứt ngày càng nghiêm trọng hơn, gây đau rát kéo dài và cản trở quá trình hồi phục. 6 điều bắt buộc phải tránh để mau khỏi bệnh và không phải khổ sở mỗi lần đi vệ sinh bạn cần lưu ý:
1. Kiêng ngồi lâu, lười vận động
Ngồi một chỗ quá lâu – đặc biệt trên bề mặt cứng sẽ làm tăng áp lực lên vùng hậu môn, khiến máu không lưu thông tốt đến vết thương. Điều này khiến quá trình hồi phục bị chậm lại, thậm chí gây cảm giác căng tức, sưng đau ở vùng nứt.
2. Kiêng rặn mạnh, ngồi toilet quá lâu
Nhiều người có thói quen “gồng mình” khi đi vệ sinh, thậm chí ngồi quá lâu xem điện thoại hay chơi game. Điều này vô tình làm tăng áp lực lên cơ vòng hậu môn khiến vết nứt có thể rách sâu thêm, nghiêm trọng hơn.
3. Kiêng ăn uống thiếu chất xơ, uống ít nước
Chế độ ăn nghèo chất xơ, giàu đạm, ít rau xanh và không uống đủ nước sẽ khiến phân trở nên cứng, vón thành cục lớn. Khi đại tiện, phân cứng sẽ cọ xát và làm vết nứt lan rộng, dễ chảy máu và kéo dài thời gian lành.
4. Kiêng đồ ăn cay nóng, rượu bia, caffeine
Đây là nhóm thực phẩm gây kích ứng niêm mạc ruột và hậu môn. Khi vùng hậu môn đang tổn thương, việc tiêu thụ ớt, tiêu, rượu bia hay cà phê sẽ làm tăng cảm giác đau rát, khó chịu sau mỗi lần đại tiện. Nên ưu tiên thực phẩm mát, dễ tiêu cho đến khi vết nứt lành hẳn.
5. Kiêng vệ sinh hậu môn bằng xà phòng mạnh, lau chùi mạnh tay
Vết rách hậu môn rất nhạy cảm. Dùng xà phòng có độ tẩy cao, dùng giấy khô ráp chùi mạnh tay dễ khiến tổn thương trầm trọng hơn và tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây viêm. Cách tốt nhất là dùng nước ấm rửa nhẹ, lau khô bằng khăn mềm sạch hoặc giấy không mùi.
6. Kiêng làm “chuyện ấy” qua đường hậu môn
Dù không phổ biến với tất cả mọi người, nhưng nếu bạn có thói quen này thì cần tuyệt đối tránh trong thời gian đang điều trị. Mọi tác động cơ học lên vùng hậu môn đều có thể khiến vết rách to hơn, dẫn đến viêm nhiễm nặng, thậm chí gây rò hậu môn. Hãy đợi đến khi vết thương lành hẳn và được bác sĩ xác nhận an toàn trước khi quan hệ lại bằng hình thức này.
Tóm lại, việc kiêng đúng – từ chế độ ăn uống, sinh hoạt đến cách đi vệ sinh sẽ giúp giảm đáng kể cảm giác đau rát, hạn chế tổn thương lan rộng và hỗ trợ vết nứt hồi phục nhanh chóng.
Ăn gì để đi vệ sinh dễ dàng hơn khi bị nứt kẽ hậu môn?
Kiêng gì khi bị nứt kẽ hậu môn không thể bỏ qua chuyện ăn uống. Nếu bạn muốn mỗi lần đi vệ sinh nhẹ nhàng, không rát, không chảy máu – hãy bắt đầu từ những gì bạn đưa vào cơ thể mỗi ngày.
1. Thêm lượng lớn chất xơ vào khẩu phần ăn
Chất xơ là “vũ khí bí mật” giúp phân dễ di chuyển trong đường ruột. Khi đó việc đại tiện sẽ trở nên nhẹ nhàng, hạn chế tối đa nguy cơ rách rộng vết thương. Gợi ý nhóm thực phẩm nên bổ sung hàng ngày:
- Rau xanh: mồng tơi, rau lang, rau dền, bắp cải, súp lơ…
- Trái cây: đu đủ chín, chuối tiêu, táo, cam, lê…
- Các loại ngũ cốc: yến mạch, gạo lứt, hạt chia… nguyên hạt.
2. Uống đủ nước mỗi ngày
Nước là chất xúc tác quan trọng giúp chất xơ phát huy tác dụng. Nếu ăn nhiều rau nhưng uống ít nước, phân vẫn có thể bị khô và khó đào thải.
Ở 1 người khỏe mạnh cần uống trung bình 2 – 2.5 lít nước/ngày (tương đương 8–10 cốc). Ưu tiên nước lọc, nước đun sôi để nguội, nước ép không đường…
3. Uống men vi sinh giúp cải thiện tiêu hóa
Người bị rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy xen kẽ táo bón dễ bị nứt kẽ hậu môn tái đi tái lại. Việc bổ sung sữa chua hoặc men vi sinh giúp cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, hỗ trợ quá trình tiêu hóa trơn tru hơn.
Mỗi ngày nên ăn 1–2 hũ sữa chua không đường hoặc dùng men vi sinh dạng viên theo hướng dẫn.
4. Tránh tuyệt đối các nhóm gây táo bón hoặc kích ứng
Một số thực phẩm có thể khiến phân trở nên cứng, gây kích ứng vết nứt hoặc làm bạn bị đau nhiều hơn sau khi đi vệ sinh:
- Đồ cay nóng: ớt, tiêu, sa tế, mù tạt…
- Thức ăn chế biến bằng cách chiên rán, nhiều dầu mỡ.
- Thịt đỏ nhiều đạm: thịt bò, thịt chó, nội tạng động vật.
- Cà phê, trà đặc, rượu bia: gây kích thích nhu động ruột hoặc làm mất nước, khô phân.
Chỉ cần điều chỉnh lại khẩu phần ăn mỗi ngày một chút, bạn sẽ thấy sự thay đổi rõ rệt bớt đau, bớt chảy máu, không còn căng thẳng mỗi khi đi vệ sinh. Và để vết nứt mau lành hơn nữa, hãy cùng tìm hiểu các biện pháp hỗ trợ tại nhà trong phần tiếp theo.
Ngoài việc kiêng khem – Cần làm gì để bệnh nhanh khỏi?
Bên cạnh việc kiêng đúng, việc chủ động chăm sóc đúng cách cũng đóng vai trò then chốt trong quá trình phục hồi. Chuyên gia gợi ý những việc nên làm mỗi ngày để vết nứt se lại, giảm đau và tránh tái phát:
1. Ngâm hậu môn với nước ấm mỗi tối
- Nước ấm giúp làm mềm cơ hậu môn, tăng tuần hoàn máu tại chỗ, giảm co thắt và hỗ trợ làm lành tổn thương.
- Cách thực hiện:
- Dùng nước ấm khoảng 40 độ (không quá nóng).
- Ngâm vùng hậu môn trong 10 – 15 phút, có thể thêm vài hạt muối sạch.
- Thực hiện sau khi đi vệ sinh và trước khi ngủ.
2. Vệ sinh hậu môn đúng cách
- Dù là vùng nhạy cảm nhưng cần được làm sạch mỗi ngày, đặc biệt là sau khi đại tiện. Cách tốt nhất:
- Dùng vòi xịt nước ấm hoặc khăn mềm nhúng nước sạch lau nhẹ.
- Tránh dùng giấy khô ráp, không chà xát mạnh.
- Sau khi vệ sinh nên lau khô bằng khăn mềm, sạch để tránh ẩm ướt gây viêm nhiễm.
3. Đi đại tiện theo giờ cố định, tốt hơn vào buổi sáng
- Cố định thời gian đi vệ sinh mỗi ngày giúp ruột hình thành phản xạ tự nhiên, giảm tình trạng rặn hoặc phân bị ứ lại quá lâu.
- Nên đi vào buổi sáng sau khi ngủ dậy và uống một cốc nước ấm để kích thích nhu động ruột.
- Tuyệt đối không nhịn khi có cảm giác buồn đi vệ sinh.
4. Giữ tâm lý thoải mái, tránh căng thẳng khi đại tiện
- Căng thẳng khi đi vệ sinh làm cơ hậu môn co thắt mạnh hơn, gây đau và khiến vết nứt lâu lành.
- Nên thả lỏng, hít thở nhẹ nhàng trong lúc ngồi vệ sinh.
- Không ngồi quá lâu xem điện thoại hoặc chơi game.
5. Sử dụng thuốc (theo kê đơn bác sĩ) nếu cần
- Một số trường hợp nứt kẽ hậu môn có thể cần thuốc bôi làm mềm phân, giảm co thắt cơ vòng hoặc kháng viêm tại chỗ.
- Tuy nhiên, tuyệt đối không tự ý mua thuốc trên mạng hoặc dùng theo truyền miệng.
- Tốt nhất nên đi khám chuyên khoa hậu môn trực tràng để được chỉ định đúng loại thuốc và liều lượng phù hợp.
6. Theo dõi dấu hiệu nặng – Đi khám sớm nếu không cải thiện
- Nếu sau 5–7 ngày tự chăm sóc mà:
- Cơn đau không giảm.
- Vẫn chảy máu hậu môn sau đi vệ sinh.
- Cảm giác sưng, rát nhiều hơn hoặc có mùi bất thường.
Cần đi khám ngay vì có thể vết nứt đã chuyển sang mãn tính, nguy cơ biến chứng như viêm nhiễm, áp xe hậu môn hoặc rò hậu môn.
Kiêng gì khi bị nứt kẽ hậu môn không chỉ là chuyện ăn uống hay đi vệ sinh đúng cách, mà còn là cả quá trình chăm sóc cơ thể một cách chủ động và khoa học. Hiểu đúng để kiêng đúng sẽ giúp bạn giảm đau rõ rệt, đẩy nhanh quá trình hồi phục và ngăn ngừa tái phát. Nếu còn điều gì khiến bạn băn khoăn, đừng ngần ngại để lại câu hỏi hoặc liên hệ hotline 0243.9656.999 để được tư vấn 1:1 hoàn toàn miễn phí.
Lưu ý: Nếu chưa có điều kiện thăm khám người bệnh có thể trao đổi với bác sĩ qua tổng đài 24/7. Các trường hợp đã có chỉ định phẫu thuật và có nhu cầu phẫu thuật với bác sĩ giỏi, chúng tôi sẽ tư vấn và hỗ trợ để người bệnh được điều trị theo đúng mong muốn. Đội ngũ bác sĩ đến từ nhiều bệnh viện công uy tín, có trình độ chuyên môn cao và giàu kinh nghiệm.