Viêm bàng quang: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Viêm bàng quang là một trong những bệnh viêm nhiễm đường tiết niệu có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, cả nam và nữ. Viêm bàng quang nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến viêm bàng quang mãn tính và để lại nhiều biến chứng nguy hiểm.

Để hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh viêm bàng quang sẽ giúp người bệnh điều trị bệnh hiệu quả.

Bệnh viêm bàng quang là gì?

Viêm bàng quang hay còn được gọi là nhiễm trùng bàng quang, là một bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu cấp tính do vi khuẩn trong bàng quang gây ra. Viêm bàng quang thường khiến người bệnh cảm thấy đau đớn, khó chịu hoặc có thể gây ra vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu tình trạng nhiễm trùng lây lan đến thận.

Trong một số trường hợp, viêm bàng quang xuất hiện do tác động của một số loại thuốc, phương pháp xạ trị hay các tác nhân có khả năng gây kích ứng cơ quan này, chẳng hạn như sử dụng ống thông tiểu trong thời gian dài. Bệnh viêm bàng quang nhẹ có thể tự khỏi trong vòng vài ngày. Tuy nhiên, bệnh cũng có thể tái phát nhiều đợt và cần được điều trị lâu dài.

Nguyên nhân gây ra bệnh viêm bàng quang

Có khá nhiều yếu tố dẫn đến bệnh viêm bàng quang, tuy nhiên, chủ yếu vẫn là do vi khuẩn xâm nhập vào niệu đạo khi cơ thể bị suy giảm sức đề kháng. Một số nguyên nhân chính gây ra bệnh viêm bàng quang gồm:

Viêm bàng quang do nhiễm vi khuẩn

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây bệnh viêm bàng quang. Bình thường, trong cơ thể có một số loại vi khuẩn có lợi và có hại và một trong những loại vi khuẩn có hại gây ra bệnh viêm bàng quang là E.coli tồn tại trong ruột già.

E.coli khi có ít sẽ không gây bệnh, không gây kích ứng. Khi gặp điều kiện thuận lợi, vi khuẩn này sẽ phát triển nhanh chóng và bắt đầu gây kích ứng, lan sang các cơ quan khác hoặc trong quá trình bị đào thải ra bên ngoài theo đường tiểu chúng sẽ bám vào thành bàng quang, tiếp tục phát triển và gây nên viêm bàng quang.

Bên cạnh E.coli thì một số loại vi khuẩn khác lây lan qua đường tình dục như Chlamydia, Mycoplasma…. cũng là nguyên nhân khiến dẫn đến bệnh viêm bàng quang.

Viêm bàng quang không do vi khuẩn

Có một số trường hợp, người bệnh mắc viêm bàng quang có thể không phải do vi khuẩn gây ra. Cụ thể như sau:

• Viêm bàng quang kẽ: đây là tình trạng mãn tính khiến bàng quang bị chịu áp lực, dẫn đến các cơn đau ở bàng quang.
• Biến chứng của một số bệnh: người mắc bệnh tiểu đường, sỏi thận, phì đại tiền liệt tuyến hoặc bị những tổn thương tủy sống rất dễ bị viêm bàng quang.
• Do tác dụng phụ của một số loại thuốc: một số loại thuốc hóa trị, xạ trị ung thư như Cyclophosphamide, Ifosfamide cũng có thể là nguyên nhân gây ra viêm bàng quang, nhất là khi người bệnh đã tiến hành xạ trị ở vùng chậu.
• Do một số loại hóa chất: những người có thói quen tắm bồn với xà phòng tạo bọt hoặc dùng một số loại sản phẩm vệ sinh vùng kín, gây kích ứng cũng có thể là nguyên nhân dẫn tới viêm bàng quang.

Nắm được những nguyên nhân gây bệnh giúp người bệnh có thể chủ động xây dựng các biện pháp phòng tránh nguy cơ mắc bệnh, cũng như điều trị bệnh hiệu quả.

Xem thêm: Top 10+ các bệnh nam khoa phổ biến nhất hiện nay

Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm bàng quang

Bên cạnh những nguyên nhân chính trên, một số yếu tố sau đây cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm bàng quang:

• Do giới tính: nữ giới thường có tỷ lệ mắc bệnh viêm bàng quang cao hơn so với nam giới, bởi do cấu trúc cơ quan sinh dục của nữ giới, phần niệu đạo sát với hậu môn hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập và gây viêm nhiễm.
• Do tuổi tác: tuổi càng cao nguy cơ mắc bệnh càng lớn. Bởi vì tuổi càng cao sức đề kháng càng giảm nên vi khuẩn cũng dễ dàng xâm nhập và gây viêm nhiễm.
• Quan hệ tình dục không an toàn: quan hệ tình dục thường xuyên, quan hệ với nhiều đối tượng mà không sử dụng bao cao su sẽ dễ bị lây các bệnh viêm nhiễm hơn. Bởi vì vi khuẩn gây bệnh sẽ nhanh chóng tấn công vào nhiều cơ quan khác của cơ thể, trong đó có bàng quang.
• Người mắc hoặc đang điều trị các bệnh lý như sỏi bàng quang, phì đại tuyến tiền liệt, tiểu đường hoặc đang phải hóa trị, xạ trị các bệnh ung thư, đặc biệt là các bệnh ung thư ở cổ tử cung, ung thư buồng trứng… cũng sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh viêm bàng quang.
• Một số yếu tố khác như bị liệt, sử dụng ống thông tiểu trong thời gian dài, người mắc bệnh HIV/ AIDS cũng sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh viêm bàng quang.

Nếu bạn thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ mắc bệnh viêm bàng quang, tốt nhất hãy thăm khám sức khỏe định kỳ 6 tháng 1 lần để có thể kiểm tra được tình trạng sức khỏe cũng như có thể phát hiện sớm và điều trị bệnh dứt điểm.

Triệu chứng của bệnh viêm bàng quang

Bệnh viêm bàng quang có những triệu chứng lâm sàng khá điển hình, do vậy người bệnh hoàn toàn có thể dựa vào những dấu hiệu này để chẩn đoán được nguy cơ mắc bệnh. Một số dấu hiệu thường gặp nhất của bệnh viêm bàng quang mà bạn đọc có thể tham khảo:

• Đi tiểu nhiều, nhưng mỗi lần lượng nước tiểu thường rất ít
• Tiểu đau, tiểu buốt hoặc nóng rát khi tiểu tiện
• Luôn có cảm giác buồn tiểu và đi tiểu gấp
• Tiểu tiện ra mủ, máu và có mùi hôi khó chịu
• Thường xuyên có cảm giác đau vùng bụng dưới, đau ở hai bên lưng hoặc vùng giữa lưng
• Trẻ em bị viêm bàng quang thường có dấu hiệu tè dầm
• Người bệnh có thể bị sốt hoặc ớn lạnh khi vi khuẩn tấn công đến thận

Tham khảo: Top 10+ các bệnh phụ khoa mà các chị em phụ nữ thường gặp phải

Bệnh viêm bàng quang có nguy hiểm không?

Tùy vào tình trạng bệnh mà bác sĩ sẽ xác định bệnh có nguy hiểm không. Tuy nhiên, bệnh có những ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe, người bệnh không nên chủ quan.

Viêm bàng quang cấp tính

Nghĩa là tình trạng nhiễm khuẩn cấp tính ở bàng quang với những biểu hiện lâm sàng tương đối rõ ràng như tiểu buốt, tiểu ra máu, ra mủ. Lúc này, bệnh viêm bàng quang có thể dẫn đến những biến chứng như:

• Khiến người bệnh hoang mang, lo lắng, sợ hãi ảnh hưởng đến tinh thần, sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày.
• Khiến người bệnh đi tiểu khó khăn, gây khó chịu, đau đớn.
• Dễ dẫn tới nhiều bệnh viêm nhiễm khác hoặc ảnh hưởng đến thận có thể gây suy thận.
• Tăng nguy cơ dẫn đến bệnh viêm bàng quang mãn tính nếu không được điều trị sớm.

Viêm bàng quang mãn tính

Viêm bàng quang cấp tính nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ chuyển thành mãn tính. Lúc này, các triệu chứng của bệnh gần giống nhưng không rầm rộ như viêm bàng quang cấp tính.

Một số triệu chứng thường gặp nhất là đi tiểu nhiều lần, tiểu buốt, mót tiểu và đau dữ dội. Các cơn đau có thể lan đến các cơ quan khác như bẹn, bìu quy đầu. Đôi khi người bệnh nhân cần phải dùng tay bóp chặt dương vật để hạn chế bớt cảm giác đau đớn do bệnh gây ra. Bệnh viêm bàng quang mãn tính nếu không được điều trị sẽ gây ra những biến chứng vô cùng nguy hiểm:

• Vi khuẩn gây bệnh sẽ gây nhiễm trùng ngược lên thận và dẫn đến viêm đài thận, viêm bể thận. Từ đó làm suy giảm chức năng của thận, dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như tăng huyết áp, suy thận hoặc thậm chí là có thể đe dọa đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.
• Ngoài ra bệnh còn làm tăng nguy cơ nhiễm trùng huyết, có thể đe dọa trực tiếp đến tính mạng người bệnh.

Cách điều trị viêm bàng quang

Bệnh viêm bàng quang chủ yếu là do vi khuẩn gây ra, bởi vậy bệnh khó có thể tự khỏi được. Để loại bỏ được vi khuẩn, người bệnh cần có sự can thiệp của các phương pháp điều trị. Do đó khi có dấu hiệu của bệnh viêm bàng quang, người bệnh cần nhanh chóng đến cơ sở y tế uy tín để được các bác sĩ thăm khám và chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh cũng như tình trạng bệnh, tránh được những biến chứng xấu có thể xảy ra.

• Đối với những trường hợp bị viêm bàng quang do vi khuẩn: sẽ được điều trị bằng kháng sinh. Tùy vào từng trạng bệnh và sức khỏe của người bệnh mà bác sĩ sẽ kê liều lượng phù hợp. Thông thường, sau khi uống thuốc 1 ngày các triệu chứng của bệnh sẽ giảm. Trường hợp nặng sẽ từ 3 ngày đến 1 tuần điều trị bằng kháng sinh mới đem lại kết quả.
• Đối với viêm bàng quang bệnh viện: việc điều trị bằng kháng sinh sẽ gặp khó khăn hơn do các vi khuẩn được tìm thấy trong các bệnh viện thường đề kháng với các loại kháng sinh được dùng chung trong cộng đồng.
• Sử dụng thuốc chống lây nhiễm: tùy vào tình trạng bệnh, lượng vi khuẩn có trong nước tiểu mà các bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc chống lây nhiễm đến khi các triệu chứng bệnh thuyên giảm. Người bệnh khi tiểu tiện được bình thường trở lại, nên tiếp tục dùng thuốc từ 1-2 tuần nữa để bệnh khỏi hẳn. Trong quá trình điều trị, cần theo dõi và tuân thủ theo sự chỉ định của bác sĩ để chữa bệnh dứt điểm và hạn chế tái phát bệnh.
• Phương pháp tiểu phẫu: áp dụng đối với 2 trường hợp là tắc nghẽn cổ bàng quang hoặc sỏi bàng quang. Trường hợp viêm bàng quang cấp người bệnh xuất hiện các triệu chứng như: sốt, rùng mình, đau lưng; lúc này viêm bàng quang đã lan đến thận và gây nhiễm trùng thận, hư thận.

Ngoài ra, người bệnh có thể sử dụng thuốc giảm đau để giảm thiểu tình trạng đau rát khi đi tiểu theo sự chỉ dẫn của bác sĩ. Sau khi hoàn tất điều trị người bệnh nên đi xét nghiệm lại nước tiểu một lần nữa để kiểm tra tình trạng bệnh, tránh bệnh tái phát.

Những lưu ý khi người bệnh bị viêm bàng quang

Người bị viêm bàng quang nên ăn gì

Khi bị viêm bàng quang, người bệnh nên bổ sung những thực phẩm sau đây vào thực đơn hàng ngày:

• Uống đủ nước giúp cơ thể bài tiết tốt hơn, loại bớt vi khuẩn gây bệnh qua đường nước tiểu
• Bổ sung một số hoa quả như dưa hấu, nho, dưa lê
• Các loại rau củ như ngô, đậu xanh, hành củ, cần tây giúp làm giảm các triệu chứng tiểu nhiều, tiểu buốt, tiểu gấp…
• Bổ sung tỏi giúp tiêu diệt một số loại vi khuẩn gây bệnh, cải thiện tình trạng bệnh.

Người bị viêm bàng quang không nên ăn gì

Bên cạnh những thực phẩm có lợi cần bổ sung người bị viêm bàng quang nên tránh sử dụng những thực phẩm sau:

• Một số hoa quả chua: Bưởi, chanh, quýt, cam… có thể gây kích ứng bàng quang.
• Các loại rau muối hoặc có vị chua như dưa cà muối, dưa cải muối, dưa chuột muối….
• Một số loại ngũ cốc: đậu nành, đậu phộng, đậu đen…
• Thức ăn chế biến sẵn: mì ống, khoai tây chiên…
• Một số gia vị cay: ớt, tiêu, gừng, mù tạt…
• Đồ uống kích thích: rượu, bia, nước ép bưởi, cà phê….

Cách phòng tránh bệnh viêm bàng quang

Để tránh những biến chứng nguy hiểm của bệnh viêm bàng quang, mỗi chúng ta có thể chủ động phòng tránh bệnh bằng những cách sau:

• Uống nhiều nước: cung cấp đủ nước cho cơ thể sẽ giúp đào thải một lượng vi khuẩn không nhỏ ra khỏi cơ thể bằng đường tiểu, tránh viêm nhiễm bàng quang
• Không nên nhịn tiểu: trong nước tiểu có chứa vi khuẩn, nếu bạn thường xuyên nhịn tiểu sẽ tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển, dẫn đến viêm bàng quang. Nên đi tiểu trước và sau khi có quan hệ tình dục để loại bỏ vi khuẩn ra khỏi cơ thể.
• Vệ sinh đúng cách: chú ý vệ sinh vùng kín sạch sẽ trước và sau khi quan hệ tình dục, tránh tình trạng vi khuẩn xâm nhập gây viêm bàng quang.
• Sử dụng dung dịch vệ sinh phù hợp: không dùng các sản phẩm vệ sinh có chất tẩy rửa cao, làm sạch nhẹ nhàng để đảm bảo sự ổn định môi trường ở vùng kín.
• Mặc quần lót thoáng mát, rộng rãi: nên chọn những loại quần lót có chất liệu thoáng mát, mềm mại và chú ý thay thường xuyên.
• Có chế độ ăn uống và nghỉ ngơi hợp lý, thể dục thể thao thường xuyên giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể, từ đó tránh được nguy cơ mắc nhiều bệnh lý.
• Quan hệ tình dục an toàn: dùng bao cao su khi quan hệ, chung thủy 1 vợ 1 chồng. Đây là những biện pháp cần thiết giúp bạn tránh được nguy cơ lây nhiễm các bệnh lý nguy hiểm trong đó có viêm bàng quang.

Trên đây là những thông tin cơ bản về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh viêm bàng quang mà bạn đọc có thể tham khảo. Với những thông tin này, hy vọng bạn đọc có thể có thêm những kiến thức cần thiết để phát hiện sớm và điều trị bệnh kịp thời bệnh viêm bàng quang, tránh được những biến chứng không mong muốn có thể xảy ra. Mọi thông tin thắc mắc cần được giải đáp, bạn đọc vui lòng liên hệ ngay đến số điện thoại Hotline…. để được hỗ trợ.