Chẩn đoán rò hậu môn như thế nào và cách điều trị hiện nay

Chẩn đoán rò hậu môn chính xác có ý nghĩa quan trọng giúp bác sĩ đưa ra kết luận chính xác nhất về bệnh, từ đó chỉ định hướng điều trị phù hợp. Việc chẩn đoán cần được thực hiện sớm nhất tại các cơ sở y tế uy tín để đảm bảo chuẩn xác, đúng kỹ thuật. Vậy chẩn đoán bệnh rò hậu môn như thế nào cùng tìm hiểu dưới đây.

Tìm hiểu bệnh rò hậu môn là gì? 

Trước khi tìm hiểu phương pháp chẩn đoán rò hậu môn thế nào, cùng tìm hiểu qua các thông tin về bệnh rò hậu môn. Các bác sĩ Phòng khám Đa khoa Quốc tế Cộng Đồng cho biết, rò hậu môn (bệnh mạch lươn) là một tình trạng nhiễm trùng mạn tính tại hậu môn, là hậu quả của ổ apxe hậu môn không chữa trị bị vỡ mủ tạo nên đường rò, lỗ rò. 

Như vậy, có thể thấy được apxe hậu môn chính là giai đoạn cấp tính, rò hậu môn là giai đoạn mạn tính. Các đường rò, lỗ rò hậu môn là các đường hầm chứa đầy mủ, dịch bẩn, xơ hạt cùng vi khuẩn nối thông ống hậu môn và vùng da bên ngoài hậu môn. Có hơn 50% trường hợp bị rò hậu môn do biến chứng apxe hậu môn gây ra. 

Rò hậu môn được phân loại theo mức độ phức tạp và đơn giản, cũng từ đó sẽ quyết định đến phương pháp chẩn đoán về sau. 

• Rò đơn giản: chỉ có 1 lỗ trong, 1 lỗ ngoài, 1 đường rò nối thông từ lỗ trong ra lỗ ngoài.
  Rò phức tạp: Đường rò có nhiều ngóc ngách, mủ chảy ra ngoài theo nhiều lỗ. 
• Tuỳ vào vị trí cũng như đường đi mà người ta chia rò hậu môn thành rò dưới niêm mạc, rò xuyên cơ thắt, rò liên cơ thắt, rò trên cơ thắt, rò ngoài cơ thắt…

Phương pháp chẩn đoán rò hậu môn như thế nào? 

Để sớm đưa ra được phương pháp điều trị, việc chẩn đoán bệnh rò hậu môn là vô cùng cần thiết. Tuy nhiên do bệnh lý phức tạp, nhất là trường hợp rò hậu môn phức tạp nhiều ngóc ngách thì việc chẩn đoán càng khó khăn hơn. Vậy phương pháp chẩn đoán rò hậu môn thực hiện như thế nào?

1. Chẩn đoán lâm sàng rò hậu môn 

Bệnh nhân bị nhiễm trùng xung quanh hậu môn thường có khuynh hướng đến thăm khám sớm, khoảng vài ngày sau khi xuất hiện triệu chứng sưng và đau, có khối sưng ở rìa lỗ hậu môn và chảy dịch hôi thối. Bệnh nhân đã hình thành lỗ rò hậu môn thường có tiền sử đau ngắt quãng, mủ chảy từ lỗ rò, trường hợp có lỗ trong trực tràng có thể thấy phân bị rò rỉ ở lỗ rò ngoài. 

Một số điểm quan trọng giúp bác sĩ nghĩ ngay đến lỗ rò phức tạp bao gồm: 

• Bệnh viêm túi thừa, viêm ruột
• Lao, tiểu đường, đang điều trị steroid
• Suy giảm miễn dịch (HIV)
• Đã và đang xạ trị tuyến tiền liệt hoặc ung thư đại trực tràng

Theo Goodsall và Miles, 5 điểm quan trọng cần chú ý trong chẩn đoán rò hậu môn bao gồm: 

• Xác định chính xác vị trí lỗ rò trong
• Xác định chính xác vị trí lỗ rò ngoài
• Định vị được đường đi đường rò nguyên phát
• Phát hiện chính xác sự xuất hiện của lỗ rò thứ phát 
• Phát hiện sự có mặt của một số bệnh lý khác có thể gây rò hậu môn

Bước đầu, thăm khám xác định vị trí lỗ rò ngoài, sau đó sờ cẩn thận quanh hậu môn bằng ngón tay để xác định sự có mặt của đường rò và hướng đi nguyên phát đường rò. Khám trong trực tràng bằng ngón tay phát hiện lỗ rò trong nhờ cảm giác dọc đường rò đến điểm cuối cùng. Bác sĩ có chuyên môn giỏi giàu kinh nghiệm có thể phát hiện đến 85% đường rò nguyên phát nhờ thăm khám lâm sàng tại hậu môn trực tràng. 

2. Nội soi hậu môn trực tràng chẩn đoán rò hậu môn 

Phương pháp chẩn đoán rò hậu môn qua hình ảnh được áp dụng phổ biến. Có thể giúp loại trừ bất kỳ bệnh lý nào liên quan đến vùng hậu môn trực tràng, chỉ thực hiện khi được bác sĩ chỉ định. 

Nội soi hậu môn trực tràng còn giúp phát hiện bệnh trĩ, apxe hậu môn, polyp hậu môn, nứt kẽ hậu môn…

3. Chẩn đoán rò hậu môn qua hình ảnh 

Chụp X-quang đường rò hậu môn có cản quang

Bệnh nhân được tiến hành chụp đường rò trước mổ, có thể cho xác định từ 25-48% đường rò. Do đó, kỹ thuật chụp X-quang có cản quang được áp dụng khảo sát với trường hợp nghi ngờ rò từ bàng quang – âm đạo trực tràng, rò sâu, rò phức tạp. Tuy vậy, kỹ thuật được thực hiện đúng quy trình tránh gây ra nhiễm trùng lan toả và khiến bệnh nặng hơn. 

Chụp cắt lớp vi tính CT scan

Chỉ hữu dụng với trường hợp nghi ngờ viêm quanh trực tràng hơn là phát hiện đường rò. Chụp CT cần uống thuốc cản quang hoặc thụt tháo qua đường hậu môn nên ít được áp dụng. 

XQ có thụt baryt cản quang

Hữu ích với các bệnh nhân nhiều lỗ rò hoặc bị rò hậu môn tái phát, đồng thời có khả năng loại trừ nguy cơ mắc viêm ruột. 

4. Chụp cộng hưởng từ chẩn đoán rò hậu môn

Chụp cộng hưởng từ MRI giúp thể hiện rõ nét hình ảnh vị trí mổ mủ và mô đường rò không cần dùng thuốc cản quang. Theo nghiên cứu trên 35 bệnh nhân tại bệnh viện St Mark, MRI cho phép phát hiện 86% sự hiện diện của đường rò nguyên phát so với kết quả thực tế lúc phẫu thuật, 97% trường hợp rò móng ngựa, 100% các ổ apxe. 

Phương pháp được đánh giá cao trong việc chẩn đoán rò hậu môn phức tạp và rò hậu môn tái phát. 

Triệu chứng rò hậu môn khi nào cần đi khám? 

Triệu chứng rò hậu môn khá rõ ràng để nhận biết. Do đó, nếu phát hiện các triệu chứng dưới đây nên đi thăm khám chuyên khoa sớm nhất để các bác sĩ tiến hành chẩn đoán rò hậu môn và chỉ định điều trị phù hợp. 

• Cảm giác đau, sưng đỏ quanh hậu môn. 
• Sờ hoặc quan sát thấy có lỗ rò, bên trong chảy dịch mủ ở vùng da quanh hậu môn. Xung quanh lỗ rò sưng đỏ, đau rát.
• Có thể thấy xì hơi qua lỗ rò, thậm chí bị rò rỉ phân qua lỗ rò..
• Sốt, ớn lạnh, cảm giác mệt mỏi…

Cách điều trị rò hậu môn như thế nào?

Sau khi có kết quả chẩn đoán rò hậu môn, các bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp chữa trị phù hợp. Phẫu thuật là phương pháp chủ yếu điều trị rò hậu môn hiện nay, thuốc không có tác dụng điều trị bệnh. 

Việc phẫu thuật rò hậu môn cần đảm bảo được nguyên tắc xác định được lỗ rò, đường rò cùng hướng đi của chúng để điều trị chính xác. Tiến hành phá bỏ đường rò nhưng không được gây ảnh hưởng đến hệ thống cơ thắt và tầng sinh môn. 

Hiện nay, có nhiều trường hợp đã mổ rò hậu môn nhưng vẫn tái phát, nguyên nhân thường do việc điều trị trước đó không phá bỏ được hết đường rò, để sót tổ chức xơ mủ hay việc chăm sóc sau mổ không đúng cách. Vậy cách điều trị rò hậu môn hiệu quả hiện nay như thế nào? 

Tại Phòng khám Đa khoa Quốc tế Cộng Đồng, các bác sĩ hậu môn trực tràng hiện nay đang áp dụng phương pháp sóng cao tần, đáp ứng được các nguyên tắc trong điều trị rò hậu môn, mang lại hiệu quả điều trị cao.

• Dưới sự hỗ trợ của máy tìm đường rò – lỗ rò chuyên dụng giúp xác định chính xác đường rò và vị trí, hướng đi của chúng, có thể phát hiện được cả đường rò thứ phát. 
• Sóng cao tần tác động trực tiếp nhằm làm khô tổ chức mủ, nạo hết tổ chức xơ hạt, phá bỏ toàn bộ đường rò lỗ rò mà không gây ảnh hưởng đến cơ thắt hậu môn. 
• Hiệu quả điều trị đạt tới 98%, đường rò được phá bỏ chính xác và hoàn toàn nên hạn chế được tỷ lệ tái phát. 
• Không gây đau đớn hay biến chứng, đảm bảo được chức năng sinh lý cho hậu môn, không gây sẹo tầng sinh môn. 

Sau điều trị, bệnh nhân được hướng dẫn chi tiết cách chăm sóc vệ sinh vết mổ để ngăn ngừa nhiễm trùng và tái phát. Đồng thời được sử dụng máy tiêu viêm phục hồi hậu môn giúp làm khô nhanh vết mổ, chống nhiễm trùng, phục hồi vết thương nhanh chóng. 

Trên đây, phương pháp chẩn đoán rò hậu môn như thế nào đã được giải đáp chi tiết. Nếu còn bất kỳ vấn đề nào cần được hỗ trợ giải đáp, liên hệ về ngay hotline 0243.9656.999 để bác sĩ tư vấn ngay.