Các Mốc Khám Thai Quan Trọng Bà Bầu Nên Ghi Nhớ
Khám thai định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ là điều quan trọng mà mẹ bầu nên tuân thủ nghiêm ngặt. Việc khám thai không chỉ là theo dõi sự phát triển của bé mà còn nhằm mục đích phát hiện ra những dị tật thai nhi vào những mốc thời gian cố định.
Nếu bỏ qua những thời điểm có thể thể phát hiện dị tật thì không thể nhận định được chính xác bất thường trong thai nhi. Vì vậy mẹ bầu nên ghi nhớ các mốc khám thai quan trọng, để theo dõi được tình hình phát triển của bé tốt nhất.
Tầm quan trọng của khám thai định kỳ
Mang thai là thời kỳ nhạy cảm, cả mẹ và bé đều cần được chăm sóc, và cách tốt nhất là khám thai định kỳ. Qua kết quả của mỗi lần khám thai, bác sĩ sản khoa sẽ nắm bắt được tình trạng sức khỏe của bé, giúp hạn chế những biến chứng xấu xảy ra trong thai kỳ.
Các chuyên gia cho biết, mẹ bầu đi khám thai định kỳ giúp giảm thiểu nguy cơ tử vong của thai nhi xuống 5 lần so với mẹ bầu không đi thăm khám. Ngoài ra, những đứa trẻ được sinh ra từ các mẹ bầu không đi khám thai thường có trọng lượng cơ thể nhẹ hơn so với các mẹ bầu khám thai định kỳ.
Điều quan nhất là khám thai định kỳ để phát hiện di tật thai. Vào khoảng những tuần 12, 22 và 32 của thai kỳ, những bất thường của thai nhi sẽ biểu hiện rõ nhất trên kết quả siêu âm và xét nghiệm máu.
Do đó các mẹ bầu nên lưu ý trong việc ghi nhớ và chủ động đi khám thai đúng lịch hẹn của bác sĩ, để đảm bảo sức khỏe cho mẹ và bé.
Danh sách 10 mốc khám thai quan trong mẹ bầu cần nhớ
Các mốc khám thai quan trọng bao gồm: 3 tháng đầu, 3 tháng giữa và 3 tháng cuối. Trong 6 tháng đầu tiên mẹ nên đi khám ít nhất mỗi tháng 1 lần và những tháng cuối thai kỳ bạn nên thường xuyên thăm khám hơn.
Các mốc khám thai và thực hiện xét nghiệm được giải thích cụ thể như sau:
1. Khám thai lần đầu tiên tuần thứ 5 – 8
Việc khám thai lần đầu thường diễn ra khi bà bầu có thai khoảng 5 – 8 tuần. Đây là mốc thời gian xác định liệu bạn có thực sự có thai hay không và xác định vị trí làm tổ của thai. Nếu thai nhi làm tổ ngoài tử cung bác sĩ sẽ cần can thiệp bằng thuộc hoặc phẫu thuật để không nguy hiểm đến tính mạng của người mẹ.
Trong lần khám thai đầu tiên, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện một số đánh giá sau:
- Kiểm tra cân nặng, chiều cao tính chỉ số BMI của cơ thể nhằm đánh giá tình trạng thừa cân, béo phì. Nếu có, bác sĩ sẽ hướng dẫn mẹ bầu cách kiểm soát cân nặng khi mang thai để hạn chế tối đa các biến chứng có thể xảy ra.
- Kiểm tra huyết áp biết sản phụ có cao hay không, để có biện pháp phòng ngừa nguy cơ bị tiền sản giật.
- Siêu âm để kiểm tra vị trí phôi thai và tuổi thai nhằm kịp thời phát hiện các bất thường như thai ngoài tử cung…
- Có thể xét nghiệm nước tiểu về hormone beta – HCG trong các trường hợp siêu âm chưa rõ túi thai hoặc là siêu âm có biểu hiện thai bất thường.
- Tính tuổi thai và ngày dự sinh của em bé dựa vào ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối.
- Thực hiện xét nghiệm máu để kiểm tra một số bệnh sau: bệnh sởi, bệnh thủy đậu, viêm gan B, bệnh giang mai, HIV/AIDS, yếu tố Rh, nhóm máu,…
Tại buổi khám đầu tiên này, bác sĩ sẽ tư vấn cho thai phụ chế độ dinh dưỡng hợp lý, bổ sung các loại vitamin và khoáng chất cần thiết khi mang thai. Cảnh báo những yếu tố lối sống ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của bé. Hẹn lịch tái khám trở lại khoảng 4 tuần sau.
Tham khảo : Địa Chỉ Khám Khí Hư Ở Hà Nội
2. Khám thai lần thứ 2 trong khoảng tuần thứ 11 – 12 tuần 6 ngày
Vào giữa khoảng tuần thứ 11 và 12 sản phụ được siêu âm xem thai phát triển như thế nào, dự đoán ngày sinh để có cơ sở chẩn đoán bé sinh đủ tháng hay thiếu tháng, thai có già hay không.
Ngoài ra đây còn là lần khám thai quan trọng để phát hiện dị tật đầu tiên, nên mẹ bầu cần hết sức lưu ý. Bởi vì chỉ có khoảng thời gian từ tuần 11 đến tuần 13 mới cho kết quả đo độ mờ da gáy chính xác. Từ đó phát hiện một số dị tật bẩm sinh liên quan đến bất thường nhiễm sắc thể như: Hội chứng Down, dị dạng tim, thoát vị cơ hoành…
Nếu hình ảnh siêu âm có phát hiện bất thường về di truyền của thai nhi, trong đó có hội chứng Down. Bác sĩ sẽ khuyến cáo mẹ bầu nên thực hiện chọc dò nước ối khi thai nhi được 15 – 18 tuần tuổi. Nhằm mục đích xác định thai nhi có thực sự bị dị tật hay không. Mặc dù thủ thuật này có nguy cơ sảy thai nhưng rất thấp, dưới 1% .
Sau đến tuần thứ 13, những dị tật liên quan đến rối loạn nhiễm sắc thể sẽ khó phát hiện hơn và mất đi cơ hội can thiệp sớm, để hạn chế thấp nhất rủi ro xảy ra trong thai kỳ.
3. Khám thai lần thứ 3: từ tuần thứ 16 -22
Ở những tuần khám thai 16 – 20, thai nhi đã có kích thước tương đối lớn, các cơ quan nội tạng đã hình thành và phân chia rõ rệt nên sẽ dễ dàng phát hiện dị tật.
Lúc này bác sĩ sẽ sử dụng kỹ thuật siêu âm 4D để quan sát hình thái thai, phát hiện dị tật ở hầu hết các cơ quan, nội tạng như: Đo chiều dài tứ chi, đường kính hộp sọ, xác định tình trạng của các cơ quan tim, phổi, dạ dày…
Nếu kết quả cho những bất thường nghiêm trọng, bác sĩ sẽ chỉ định làm các xét nghiệm tiếp theo. Việc đình chỉ thai nếu có sẽ được chỉ định thực hiện trước tuần thai 28.
Thai nhi tuần thứ 20 có thể phát hiện huyết áp thai kỳ để dự phòng phương án tiền sản giật trong các tuần tiếp theo. Ngoài ra, trong lần khám này có thể xác định được bào thai có bị suy dinh dưỡng không, từ đó bác sĩ sẽ tư vấn chế độ ăn phù hợp để khắc phục tình trạng này.
4. Khám thai lần thứ 4: thai nhi từ 22 – 28 tuần tuổi
Vào tuần thứ 21- 28 của thai kỳ, sản phụ sẽ thực hiện khám thai lần thứ 4. Sản phụ tiếp tục được siêu âm hình thái chi tiết kiểm tra kĩ về dị tật của thai và sự phát triển của đứa trẻ trong tử cung. Nếu có dị dạng thì sản phụ có thể phải chấm dứt thai kỳ hoặc phải xử lý ngay có thể.
Ngoài ra, thai phụ cùng cần đặc biệt lưu ý thời điểm khám thai này. Bởi vì những sản phụ có tình trạng hở eo tử cung hoặc mắc các bệnh lý u buồng trứng thì những thủ thuật nên được thực hiện trong giai đoạn này để xử lý kịp thời không ảnh hưởng đến mẹ và bé trong những tuần thai tiếp theo.
Tại lần khám thứ 4 này bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân tiêm vắc xin uốn ván VAT mũi đầu tiên.
5. Khám thai lần thứ 5: thai từ 28- 32 tuần
Bác sĩ sẽ siêu âm tiếp tục tầm soát dị tật quý 3 của thai kỳ, để phát hiện các bất thường khởi phát muộn như: Tắc ruột, giãn não thất, nhiễm trùng bào thai…
Thực hiện các đánh giá: Kiểm tra tim thai, ước tính kích thước thai nhi, xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu để theo dõi sự phát triển của thai nhi.
Trong lần khám thai này, thai phụ sẽ được tiêm vắc xin uốn ván VAT mũi thứ 2.
Lưu ý cho mẹ bầu, từ tuần thứ 30 trở đi mẹ bầu cần chú ý theo dõi em bé và bản thân:
- Đếm cử động thai, bình thường sẽ là 4 lần/giờ
- Đi thăm khám ngay khi có các biểu hiện: đau bụng, xuất huyết, ra nước âm đạo, thai ít đạp, đạp yếu…
6. Khám thai lần thứ 6: thai từ 32 – 34 tuần
Bác sĩ sẽ kiểm tra tim thai, ước tính kích thước thai nhi, xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm non-stress để theo dõi sự phát triển của thai nhi, xem thai nhi có nhận đủ oxy hay không.
Đồng thời, sẽ tiến hành kiểm tra cổ tử cung xem bạn có dấu hiệu sắp sinh hay chưa và hướng dẫn bạn xoay ngôi thai theo cách tự nhiên nếu thấy ngôi thai là ngôi mông.
7. Khám thai lần thứ 7: thai từ 34 – 36 tuần
Thông thường từ tuần 30 đi trở đi, bạn sẽ phải đi khám thai mỗi tuần. Ở mỗi lần khám thai bác sĩ sẽ thực hiện các đánh giá như các lần khám trước. Đồng thời kiểm tra tử cung kết hợp với âm để theo dõi thai kỳ.
8. Lần khám thứ 8: thai từ 36 – 40 tuần
Bác sĩ sẽ thực hiện các đánh giá tương tự ở lần khám thứ 7. Ngoài ra, thai phụ có thể được đề nghị làm các xét nghiệm khung chậu. Nhằm mục đích đánh giá xem bạn có khả năng sinh thường hay không.
Nếu nhận thấy bạn có dấu hiệu bụng bầu tụt xuống, bác sĩ sẽ tư vấn cách nhận biết các dấu hiệu sắp sinh để kịp thời nhập viện khi có dấu hiệu chuyển dạ sớm.
9. Lần khám thứ 9, thứ 10 là từ tuần 40 đến khi sinh
Đây là giai đoạn vô cùng quan trọng, thai phụ sắp bước vào thời kỳ chuyển dạ. Thai phụ cần đi khám thai đều đặn 1 lần/ tuần và nhập viện ngay khi có dấu hiệu chuyển dạ sớm.
Nếu trong giai đoạn này, bạn chưa có dấu hiệu chuyển dạ, bác sĩ tiến hành siêu âm kiểm tra nước ối và tình trạng thai nhi. Việc này nhằm giúp bác sĩ cân nhắc nên hay không nên can thiệp để bạn sinh con hay chờ đợi.
Những điều mẹ bầu nên chú ý trong toàn bộ thai kỳ
Để cả mẹ và bé được khỏe mạnh, thai phụ nên chú ý một số điều sau:
- Hiểu rõ dấu hiệu sớm khi mang thai, ngộ độc thai nghén, ra máu trong thai kỳ.
- Khám thai lần đầu kịp thời, đúng và đủ, tránh khám quá sớm/ quá muộn.
- Sàng lọc dị tật thai nhi tuần thứ 12 phát hiện những dị tật thai nhi nguy hiểm có thể can thiệp sớm.
- Phân biệt chảy máu âm đạo thông thường và chảy máu âm đạo bệnh lý để can thiệp giữ thai kịp thời.
- Sàng lọc bệnh lý tuyến giáp trong 3 tháng đầu thai kỳ tránh những rủi ro nguy hiểm trước và trong khi sinh.
Hiện nay, Phòng Khám Đa Khoa Quốc Tế Cộng Đồng đang cung cấp chương trình chăm sóc thai sản trọn gói với đầy đủ các lần khám thai, siêu âm 3D, 4D, xét nghiệm phát hiện dị tật bẩm sinh và các xét nghiệm thường quy theo dõi đảm bảo sức khỏe cho mẹ và bé.
Mẹ và bé sẽ được chăm sóc toàn diện trước trong và sau khi sinh. Bé sẽ được xét nghiệm sàng lọc trước khi sinh, tầm soát các bệnh lý bất thường ngay khi trong bụng mẹ. Với mẹ sẽ được thực hiện kiểm tra sức khỏe toàn diện, sàng lọc tuyến giáp, xét nghiệm ký sinh trùng lây truyền từ mẹ sang con. Từ đó, bác sĩ sẽ phân tích kết quả và tư vấn di truyền cho mẹ bầu để mẹ bầu có thể vượt cạn thành công.
Thạc sĩ. Bác sĩ Lê Thị Nhài- Nguyên trưởng khoa Sản bệnh viện Đa Khoa tỉnh Thái Bình sẽ là bác sĩ đồng hành cùng với thai phụ trong suốt quá trình mang thai và vượt cạn. Bác sĩ Nhài với hơn 30 năm kinh nghiệm và thế mạnh trong việc theo dõi và điều trị thai nghén thai bệnh lý. Vì thế, bác sĩ được các mẹ bầu hoàn toàn tin tưởng và tín nhiệm lựa chọn đồng hành trong toàn bộ thai kỳ.
Nếu mẹ bầu sợ mệt mỏi vì sự đông đúc của bệnh viện công lập lớn, thì cơ sở y tế tư nhân là sự lựa chọn hợp lý nhất. Phòng khám Đa Khoa Quốc Tế Cộng Đồng là địa chỉ uy tín bạn có thể tham khảo.
Hi vọng với những chia sẻ của bài viết các mốc khám thai quan trọng có thể giúp mẹ bầu phần nào hiểu được vai trò quan trọng của việc khám thai định kỳ. Xin chúc mẹ bầu khỏe mạnh, khi sinh nở được mẹ tròn con vuông!
Lưu ý: Nếu chưa có điều kiện thăm khám người bệnh có thể trao đổi với bác sĩ qua tổng đài 24/7. Các trường hợp đã có chỉ định phẫu thuật và có nhu cầu phẫu thuật với bác sĩ giỏi, chúng tôi sẽ tư vấn và hỗ trợ để người bệnh được điều trị theo đúng mong muốn. Đội ngũ bác sĩ đến từ nhiều bệnh viện công uy tín, có trình độ chuyên môn cao và giàu kinh nghiệm.